Bài viết được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ tim mạch, sáng lập viên Cardiac Home
Hiện đang công tác tại Viện Tim Mạch, Bệnh Viện Bạch Mai
Sử dụng thuốc điều trị mạch vành là phương pháp đang được ưu tiên lựa chọn hiện nay nhằm mục đích cải thiện các triệu chứng khó chịu mà bệnh lý này gây nên cho các bệnh nhân, đồng thời đó cũng giúp phòng ngừa tốt hơn các biến chứng không mong muốn có thể xảy ra. Sau đây là 6 nhóm thuốc điều trị hội chứng vành mạch được các bác sĩ tim mạch khuyên dùng mà Cardiac Home muốn chia sẻ đến cho các bệnh nhân và người nhà tham khảo, nắm thêm thông tin.
Phương án điều trị bệnh lý động mạch vành
Trong các phương án điều trị bệnh động mạch vành sẽ gồm 2 phần chính là kiểm soát các yếu tố nguy cơ và điều trị bệnh mạch vành bằng thuốc:
Kiểm soát các yếu tố nguy cơ
Sử dụng các phương pháp nhằm kiểm soát nguy cơ mắc hội chứng động mạch vành như: áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, không sử dụng rượu bia, không hút thuốc lá, kiểm soát tốt cân nặng, thường xuyên tập luyện vận động thể dục thể thao, điều trị các vấn đề rối loạn tâm lý, tiêm phòng cúm hàng năm, tránh sinh hoạt trong các môi trường bị ô nhiễm,…
Điều trị bằng thuốc
Sử dụng thuốc điều trị bệnh mạch vành sẽ nhằm các mục tiêu chính như là giúp bệnh nhân giảm thiểu các triệu chứng đau thắt ngực, phòng ngừa những biến cố về tim mạch có thể xảy ra, điều trị các biến chứng đã có (rối loạn nhịp tim, suy tim,…)
>>> Xem thêm: Chấn đoán hội chứng mạch vành mạn tính chuẩn xác
Các nhóm thuốc điều trị bệnh lý động mạch vành
Nhóm thuốc kháng tập tiểu cầu
Đây là nhóm thuốc điều trị mạch vành được sử dụng để phòng ngừa những biến cố tim mạch cho các bệnh nhân mắc hội chứng động mạch vành mạn tính. Trong đó Aspirin là loại thuốc nền tảng trong điều trị, phòng ngừa biến cố cấp tính cho các bệnh nhân có HC vành mạn.
- Hàm lượng Aspirin được chỉ định 75 – 100mg/24h để sử dụng cho các bệnh nhân có tiền sử nhồi máu cơ tim, tái thông động mạch vành. Hàm lượng ở mức xem xét cho những bệnh nhân không có tiền sử nhồi máu cơ tim, tái thông động mạch vành nhưng có bằng chứng hình ảnh rõ ràng của bệnh lý động mạch vành.
- Cách dùng: Uống sau khi ăn no, kiêng sử dụng rượu bia sau khi uống thuốc. Tránh chơi những bộ môn thể thao dễ chảy máu, bầm tím khi dùng thuốc
- Sử dụng thuốc điều trị hội chứng động mạch vành kháng tập tiểu cầu này sẽ cần tuân theo chỉ định của bác sĩ, cần được theo dõi thường xuyên để phòng tránh các biến cố liên quan đến chảy máu. Thuốc có thể gây các tác dụng phụ nếu dùng quá liều: xuất huyết tiêu hóa, chảy máu cam, chảy máu chân răng, nước tiểu màu nâu đỏ, nổi mẩn ngứa,…
- Chống chỉ định: Không dùng cho những người bị dị ứng với thành phần thuốc, cân nhắc sử dụng khi đang mắc các bệnh lý dễ gây chảy máu như viêm loét dạ dày, suy gan, suy thận,…Những bệnh nhân chống chỉ định với Aspirin có thể thay thế bằng Clopidogrel hàm lượng 75g/24h.
Nhóm thuốc điều trị hạ mỡ máu
Nhóm thuốc điều trị bệnh mạch vành này được ưu tiên chỉ định cho các bệnh nhân mắc hội chứng động mạch vành mạn tính để nhằm giúp giảm LDL–C lên đến 50% so với mức nền và đích LDL-C <1.4mmol/L. Thuốc sẽ giúp bệnh nhân ngăn chặn được sự hình thành của các mảng xơ vữa, làm tan mạch xơ vữa bên trong lòng động mạch và ngăn chặn được các biến chứng đột quỵ, nhồi máu cơ tim.
- Nhóm thuốc điều trị hạ lipid máu gồm atorvastatin, pravastatin, lovastatin, simvastatin,…Trong đó có simvastatin và atorvastatin là 2 loại thuốc được dùng phổ biến nhất. Nếu sử dụng mức liều lượng tối đa nhưng vẫn không cho hiệu quả như mong đợi thì có thể phối hợp thêm với Ezetimibe hoặc thuốc ức chế PCSK9. Mức hàm lượng chi tiết sẽ được các bác quyết định phụ thuộc vào tình trạng bệnh lý của bệnh nhân.
- Cách dùng: Uống vào mỗi buổi tối trước khi đi ngủ, không ăn bưởi hay uống nước ép bưởi khi dùng thuốc
- Thuốc có thể gây nên một số tác dụng phụ như đau nhức cơ, đau đầu, tăng đường huyết, tổn thương gan, tiêu cơ vân,…
- Chống chỉ định: Không dùng cho trẻ em dưới 10 tuổi, phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú hay những người mắc chứng tăng transaminase huyết thanh kéo dài không rõ nguyên nhân. Thận trọng khi sử dụng cho người mắc các bệnh nền như gan, tuyến giáp, thận, tiểu đường,…
Nhóm thuốc chẹn beta giao cảm
Nhóm thuốc điều trị mạch vành này được các bác sĩ lâm sàng thường xuyên lựa chọn để nhằm giúp điều trị giảm đau thắt ngực ở các bệnh nhân. Nhóm thuốc này sẽ chẹn thụ thể beta để nhằm ức chế hoạt động của Noradrenalin và Adrenalin, tăng cung cấp oxy cơ tim, hạ huyết áp, giảm nhịp tim, giãn mạch máu, giảm áp lực lên tim, giảm đau tức ngực,…
- Nhóm thuốc chẹn beta giao cảm gồm các loại thuốc như: bisoprolol, atenolol, metoprolol, propranolol, timolol,…
- Cách dùng: Uống buổi sáng hoặc trước khi đi ngủ. Không tự ý ngừng thuốc đột ngột hay tự thay đổi thuốc điều trị mà chưa có chỉ định của bác sĩ vì có thể khiến bệnh nghiêm trọng.
- Tác dụng phụ của nhóm thuốc này đó là có thể gây mệt mỏi, khó thở, ho, hạ huyết áp quá mức, tăng cân, nhịp tim chậm,…
- Không dùng thuốc cho những người bị hen, suy tim sung huyết, phổi tắc nghẽn mãn tính, suy gan,…
>>> Xem thêm: 3 hình thái của hội chứng động mạch vành cấp tính
Nhóm thuốc chẹn kênh canxi
Nhóm thuốc điều trị hội chứng mạch vành này mang đến tác dụng giúp giảm đau thắt ngực, hạ huyết áp và điều trị chứng rối loạn nhịp tim, tăng dòng chảy động mạch hệ thống, cải thiện cung cấp oxy cho cơ tim,… Từ đó giảm được tốt các gánh nặng cho tim bệnh nhân, tránh tình trạng biến chứng xảy ra gây tử vong đột ngột.
- Trong đó sẽ phân làm 2 nhóm thuốc chẹn kênh canxi là Dihydropyridine (gồm: amlodipine, felodipine, lacidipine, nifedipine) và Nondihydropyridine (diltiazem và verapamil).
- Uống sau khi ăn, tránh sử dụng bưởi trong quá trình sử dụng thuốc
- Tác dụng phụ của thuốc có thể gây dị ứng, nổi mẩn da, đau đầu, chóng mặt, ợ nóng, táo bón, mệt mỏi, buồn nôn,…
- Khi sử dụng thuốc cần tuân theo chỉ định của bác sĩ, không nên dùng nhóm thuốc Dihydropyridine cho các bệnh nhân mắc suy tim nặng, đau thắt ngực không ổn định, phì đại cơ tim, hẹp động mạch chủ. Và không dùng nhóm thuốc Nondihydropyridine cho các bệnh nhân mắc các bệnh nhịp tim chậm, suy tim tâm thu, hội chứng yếu nút xoang, block nhĩ – thất.
Nhóm thuốc nitrat
Sử dụng thuốc điều trị mạch vành này sẽ giúp làm giãn mạch máu, tăng tuần hoàn máu đến tim để cải thiện tình trạng đau thắt ngực.
- Các loại thuốc nhóm Nitrat cho hiệu quả giảm đau thắt ngực trên lâm sàng như Nitroglycerin liều từ 0.3mg – 0.6mg/ 5 phút, đến tối đa là 1.2mg/ 15 phút.
- Thuốc có nhiều dạng từ viên nang, dạng xịt, viên đặt dưới lưỡi, dung dịch truyền,… Trong đó thuốc dạng uống sẽ thường được dùng để điều trị đau thắt ngực mãn tính ở các bệnh nhân mắc bệnh mạch vành
- Thuốc có thể gây tác dụng phụ như dị ứng, khó thở, tím tái tay chân, giãn mạch máu não,…
- Không dùng thuốc cho những bệnh nhân có tiền sử bị dị ứng với nhóm thuốc Nitrat, mắc bệnh huyết áp thấp, thiếu máu nặng, hẹp van động mạch chủ, suy gan thận,…
Các nhóm thuốc khác
Ngoài 5 nhóm thuốc điều trị mạch vành nêu trên, hiện nay các y bác sĩ còn sử dụng một số nhóm thuốc khác như:
- Nicorandil: Là dẫn xuất Nitrat của Nicotinamide, sử dụng để phòng ngừa và điều trị chứng đau thắt ngực về lâu dài cho người bệnh, có thể dùng kết hợp với thuốc chẹn beta giao cảm
- Ivabradine: Thuốc giúp kiểm soát tần số tim, giảm triệu chứng đau thắt ngực. Sử dụng kết hợp chung hoặc thay thế cho beta giao cảm khi không dung nạp được với thuốc chẹn beta.
- Trimetazidine: Thuốc điều chỉnh chuyển hóa năng lượng cơ tim, cải thiện tình trạng đau vùng ngực, giảm nhu cầu oxy ở cơ tim.
Dùng thuốc điều trị mạch vành trở thành giải pháp ưu tiên hàng đầu mà các bác sĩ lựa chọn để sử dụng cho những bệnh nhân mắc hội chứng động mạch vành hiện nay. Tuy nhiên các bệnh nhân, người nhà cần lưu ý thuốc sẽ chỉ phát huy tác dụng tối đa, cho hiệu quả như mong đợi nếu được sử dụng đúng loại, đúng cách, đúng liều lượng theo chỉ định của các y bác sĩ chuyên khoa tim mạch. Do đó thông tin Cardiac Home cung cấp sau đây chỉ mang tính chất tham khảo, bổ sung kiến thức chứ không thể thay thế được ý kiến chuyên môn của các y bác sĩ đối với tình trạng bệnh hiện tại của bệnh nhân.
Lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị mạch vành tại nhà
Tuy mang đến rất nhiều lợi ích cho người bệnh trong việc điều trị hội chứng động mạch vành nhưng bên cạnh đó các nhóm thuốc vẫn tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ không mong muốn. Sau đây là một số lưu ý khi điều trị bệnh mạch vành bằng thuốc mà các bệnh nhân, người nhà cần nắm:
- Đưa bệnh nhân đến thăm khám tại chuyên khoa tim mạch để xác định mức độ, tình trạng bệnh để được bác sĩ lên phác đồ điều trị phù hợp. Không tự ý mua, sử dụng thuốc tại nhà mà không có chỉ dẫn sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, dẫn đến nhiều hệ lụy về sau
- Cần sử dụng thuốc điều trị bệnh mạch vành tuân theo chỉ định của bác sĩ đưa ra. Không tự ý thay đổi liều lượng thuốc sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả và phát sinh tác dụng phụ không mong muốn cho bệnh nhân
- Khi phát hiện có các triệu chứng bất thường khi dùng thuốc nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được hướng dẫn xử lý, điều chỉnh thuốc cho phù hợp
- Xây dựng cho người bệnh một lối sống, sinh hoạt lành mạnh từ các hoạt động sinh hoạt, ăn uống,…
>>> Xem thêm: 3 phương án điều trị nhồi máu cơ tim cấp hiệu quả
Bài viết chia sẻ trên đây là tổng hợp 6 nhóm thuốc điều trị mạch vành được các y bác sĩ chuyên khoa tim mạch lựa chọn sử dụng phổ biến cho các bệnh nhân mắc hội chứng động mạch vành. Kèm theo đó là lưu ý khi sử dụng thuốc mà bệnh nhân và người nhà cần nắm để giúp quá trình điều trị bệnh cho hiệu quả tốt như mong đợi, không để lại biến chứng hay ảnh hưởng xấu đến sức khỏe về sau.
Để bảo vệ sức khỏe tim mạch cho mình và người thân ngay từ hôm nay thì bạn nên thường xuyên cùng gia đình thăm khám sức khỏe tim mạch để sớm nhận biết khi vấn đề xảy ra, từ đó có cách điều trị nhanh chóng, hiệu quả.
Cardiac Home hiện đang mang đến cho các khách hàng dịch vụ khám tim mạch tại nhà cùng với đội ngũ y bác sĩ chuyên nghiệp, nhiều kinh nghiệm chuyên môn đã và đang hoạt động tại các cơ sở hàng đầu về tim mạch tại Việt Nam. Quy trình khám toàn diện từ khám lâm sàng, siêu âm tim, đo điện tâm đồ, xét nghiệm máu,… Với kết quả có độ chính xác cao cho khách hàng. Kèm theo đó là hỗ trợ tham vấn sức khỏe tim mạch, tư vấn dùng thuốc để điều trị phù hợp với tình trạng bệnh tim của khách hàng!