Bài viết được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ tim mạch, sáng lập viên Cardiac Home
Hiện đang công tác tại Viện Tim Mạch, Bệnh Viện Bạch Mai
Bệnh tim có thể do di truyền nhưng cũng có thể tránh được bằng cách lựa chọn các hành động phòng ngừa thích hợp. Chúng tôi cũng đã biết và nghe nói rằng nếu bạn muốn duy trì sức khỏe tim mạch của mình, bạn phải tuân theo một chế độ ăn uống phù hợp và vận động thường xuyên. Có nhiều loại thực phẩm, đồ uống có thể có tác dụng nâng cao sức khỏe tim mạch nhưng bạn có thể không biết. Hãy cùng xem qua danh sách những loại thực phẩm dinh dưỡng, đồ uống cho người suy tim trong bài viết Cardiac Home sắp chia sẻ sau đây.
Nguyên tắc thiết kế chế độ ăn cho người suy tim
Đối với người mắc bệnh suy tim, nếu không cẩn thận trong việc ăn uống thì sẽ khiến cho bệnh tình ngày càng trầm trọng. Do đó mà chế độ ăn uống hằng ngày đóng 1 vai trò cực kỳ quan trọng đối người mắc bệnh suy tim, chỉ cần tuân theo các nguyên tắc dưới đây thì bạn không cần phải lo lắng gì nhiều nữa.
Hạn chế các loại thực phẩm, đồ uống giàu natri
Nếu bệnh nhân suy tim ăn quá nhiều muối có thể làm tăng lượng nước bị giữ lại và vô tình làm tăng gánh nặng cho tim, việc này tác động tiêu cực đến tình trạng suy tim. Việc hạn chế lượng natri đưa vào cơ thể có thể làm giảm huyết áp, ngăn ngừa sự xuất hiện của chứng phù nề và cũng làm giảm tình trạng khó thở của bạn. Đây là nguyên tắc đầu tiên khi lựa chọn thức ăn, đồ uống cho người suy tim.
Tăng cường nhiều loại thực phẩm giàu chất xơ
Bệnh nhân suy tim cần tăng cường bổ sung thực phẩm giàu chất xơ bởi chúng cực kỳ có lợi cho cơ thể. Thực phẩm giàu chất xơ chứa nhiều chất chống oxy hóa tự nhiên rất tốt cho sức khỏe tim mạch, giúp hỗ trợ kiểm soát lượng cholesterol và lượng đường trong máu. Chất xơ có nhiều trong rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt cũng như các loại trái cây tươi.
Bổ sung đủ kali thông qua thực phẩm
Kali là thành phần chính để duy trì chức năng của tim, bổ sung kali rất có lợi trong quá trình điều trị suy tim bởi bệnh nhân thường xuyên sử dụng thuốc lợi tiểu, có thể làm giảm đáng kể lượng kali có trong cơ thể. Do đó việc bổ sung hàm lượng kali trong cơ thể là rất cần thiết. Khoáng chất này có nhiều trong súp lơ xanh, chuối, nho, bơ…
Hạn chế thức ăn chứa nhiều chất béo, thức ăn sinh hơi
Chất béo là nguyên nhân chính gây ra chứng bệnh xơ vữa động mạch, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Vì vậy, những người mắc bệnh tim nên hạn chế lượng calo hấp thụ vào cơ thể. Hạn chế ăn thịt đỏ và mỡ động vật, thức ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp, các món ăn chứa nhiều dầu mỡ,… Thay vào đó nên ăn cá, thịt nạc hoặc các món hấp, luộc. Bệnh nhân nên tránh những thực phẩm như như trứng, đậu và thực phẩm lên men.
Kiểm soát lượng nước uống cho người suy tim mỗi ngày
Khi mắc bệnh suy tim, tim của bạn sẽ không thể hoạt động tối ưu, do đó lượng nước cơ thể hấp thụ không chuyển hóa hết sẽ tồn đọng trong cơ thể gây phù nề, tăng áp lực cho hệ tim mạch. Cần phải chú ý lượng nước đưa vào cơ thể trong một ngày phải tương đương với lượng nước mất đi.
Không uống rượu, bia hay sử dụng các chất kích thích, thuốc lá
Rượu, bia, cà phê hay các loại thức uống có cồn khác đều chứa chất ức chế thần kinh, tác động trực tiếp đến cơ tim khiến bệnh thêm trầm trọng. Hút thuốc lá có chứa nicotin, làm tăng giải phóng epinephrine trong máu dẫn đến co mạch và tăng khối lượng công việc cho tim. Mạch máu bị thu hẹp nhanh chóng dẫn đến huyết áp tăng cao, phù nề động mạch gây cảm giác khó thở khó chịu cũng như tức ngực, khó chịu cho bệnh nhân tim mạch. Do đó nếu mắc bệnh suy tim thì tốt nhất không nên tiêu thụ những chất này.
>>> Xem thêm: Người bị bệnh mạch vành nên ăn gì? – Lời khuyên từ bác sĩ tim mạch
Thực phẩm tốt cho người suy tim
Sau khi đã nắm rõ những nguyên tắc xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người suy tim thì tiếp theo chúng ta cần tìm hiểu những loại thực phẩm và thức uống tốt cho sức khỏe tim mạch. Dưới đây là một số thực phẩm được các bác sĩ khuyến cáo nên ăn đối với người mắc bệnh suy tim:
- Bông cải xanh: Loại rau chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi, bao gồm chất chống oxy hóa và các khoáng chất, chất xơ, trong đó đã bao gồm cả kali. Các chất chống oxy hóa này sẽ giúp bảo vệ trái tim của bạn chống lại chứng viêm cũng như giúp giảm xơ cứng động mạch do tích tụ cholesterol.
- Rau bina: Loại rau bổ dưỡng nhất và nó có một lượng kali đáng kể. Một cốc (190g) rau bina có 12% lượng kali khuyến nghị hàng ngày.
- Khoai lang, khoai tây: Chứa nhiều kali, đây là một nguồn tiềm năng tuyệt vời rất tốt cho tim của bạn.
- Các loại trái cây tươi giàu kali: Bạn nên ăn là chuối, bơ và táo,…
Loại đồ uống tốt cho người suy tim
Người mắc suy tim hay các bệnh lý liên quan đến tim mạch khác ngoài chú ý đến lượng nước cung cấp cho cơ thể thì cũng cần nắm rõ những loại đồ uống nào nên uống. Dưới đây là một số loại đồ uống cho người suy tim mà bạn nên tham khảo:
- Cà phê: Uống 1 lượng cà phê vừa phải trong ngày rất có lợi cho tim mạch vì chất chống oxy hóa trong cà phê có khả năng làm giảm viêm và giảm nguy cơ phát triển bệnh tim mạch.
- Nước ép lựu đỏ: Việc tiêu thụ nước ép lựu thường xuyên có thể làm giảm cholesterol xấu, giảm mảng bám động mạch và tăng lưu thông máu về tim.
- Rượu vang đỏ: Có chứa Resveratrol, một hợp chất có đặc tính chống oxy hóa giúp bảo vệ các mạch máu trong tim và ngăn ngừa cục máu đông hình thành.
- Trà đen: Việc sử dụng trà đen đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ bị đột quỵ và giảm mức cholesterol LDL (có hại), tăng chức năng của mạch máu, cũng như cải thiện lưu lượng máu đến mạch vành.
- Trà xanh: Giống như các loại trà đen truyền thống, loại trà xanh chứa rất nhiều chất chống oxy hóa có lợi cho sức khỏe tim mạch. Sự khác biệt chính trong trà xanh là nó không được lên men. Một nghiên cứu từ năm 2004 cho thấy uống nhiều trà xanh làm giảm nguy cơ mắc bệnh động mạch vành. Trên thực tế, uống trà xanh làm giảm mức cholesterol và giảm nguy cơ đông máu, đột quỵ và chống viêm.
- Nước khoáng: Cung cấp nước khi cơ thể cảm thấy khát và dừng khi đã cảm thấy đủ, không nên uống quá nhiều nước mỗi ngày đối với bệnh nhân suy tim nhưng chắc chắn đây là thứ không thể thiếu cho sức khỏe cơ thể.
>>> Xem thêm: Chẩn đoán triệu chứng suy tim mạn tính phổ biến
Lưu ý về khi xây dựng chế độ ăn uống cho người bệnh tim
Ngoài biết rõ người suy tim nên ăn uống gì hay những thực phẩm, đồ uống tốt cho người suy tim, bệnh nhân tim mạch cũng cần lưu ý một số điều trong chế độ ăn uống dưới đây:
Số lượng nước cần uống đủ trong 1 ngày là bao nhiêu?
Thông thường, cơ thể sẽ mất nước thông qua nước tiểu, mồ hôi, hơi thở,… do đó bệnh nhân suy tim nên uống nước khi cảm thấy khát. do đó bệnh nhân suy tim tốt nhất nên uống nước khi cảm thấy khát. Số lượng nước uống mỗi ngày sẽ bằng lượng nước tiểu trong 24 giờ cộng thêm khoảng 300 đến 400ml ( lượng nước mất đi do mồ hôi, hơi thở,…)
Khi bệnh nhân có các triệu chứng như ra mồ hôi nhiều, sốt, tiêu chảy… thì nên chủ động bổ sung thêm lượng nước uống để cân bằng lại lượng nước trong cơ thể. Lưu ý là nên uống những đồ uống cho người suy tim. Tuy nhiên nếu xuất hiện các dấu hiệu như khó thở , phù chân, phù mặt,.. thì bệnh nhân nên hạn chế uống nước và đến khám bác sĩ tim mạch ngay
Ăn chậm nhai kỹ
Nhai là bước đầu tiên trong toàn bộ quá trình tiêu hóa, nhai chậm từng miếng thức ăn trong một khoảng thời gian đủ dài để hệ tiêu hóa của bạn hoạt động tốt nhất. Khi nhai nước bọt sẽ hỗ trợ tăng lượng men tiêu hóa và kích thích dạ dày tiết ra axit giúp phân hủy thức ăn. Đặc biệt, lúc này các tế bào trong thành dạ dày của bạn cũng tiết ra axit hydrochloric hỗ trợ tiêu hóa. Khi không có đủ axit dạ dày trong cơ thể sẽ không thể tiêu hóa thức ăn hoặc hấp thụ các chất dinh dưỡng có trong thức ăn một cách tối ưu.
Kết hợp rèn luyện thể lực tốt cho tim
Nếu bạn bị bệnh tim mạch từ trước hoặc có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao từ trước (trên 45 tuổi với ít nhất hai trong số các yếu tố sau: Hút thuốc, tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, tiểu đường, béo phì, cũng như tiền sử gia đình mắc bệnh tim trước 55 tuổi). Thì chắc chắn cần xây dựng chế độ rèn luyện thể dục thể thao mỗi ngày. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng có những lợi ích rõ ràng khi dành nửa giờ mỗi ngày cho hoạt động thể dục thể thao vừa phải cho người mắc bệnh tim mạch, đặc biệt là suy tim.
Nếu không sắp xếp được thời gian để mỗi ngày dành ra nửa tiếng đến một tiếng đồng hồ tập luyện, chúng ta có thể bắt đầu bằng những bài tập đơn giản như leo cầu thang tại nơi làm việc hay ở ký túc xá thay vì đi thang máy, đi bộ đến chợ hoặc nơi làm việc (nếu gần) thay vì đi xe máy. Cân nhắc kết hợp các khoảng thời gian ngắn chẳng hạn như 10 phút tập thể dục vào thói quen của bạn. Vấn đề lớn nhất là chúng ta cần thay đổi lối sống và năng động hơn mỗi ngày để giảm đi các triệu chứng của các bệnh tim mạch.
>>> Xem thêm: 3 biến chứng nhồi máu cơ tim cấp mà bạn cần biết
Trên đây là những gợi ý về các thực phẩm, đồ uống cho người suy tim cũng như những lưu ý quan trọng khi xây dựng chế độ dinh dưỡng. Nếu bạn đang gặp một số vấn đề về tim mạch hoặc muốn kiểm tra sức khỏe tim mạch có thể liên hệ với dịch vụ thăm khám tại nhà Cardiac Home.
Cardiac Home với đội ngũ bác sĩ tim mạch chuyên nghiệp, mang đến dịch vụ khám tim mạch tại nhà bao gồm khám lâm sàng, điện tâm đồ, siêu âm tim, xét nghiệm máu,… giúp phát hiện các vấn đề tim mạch từ sớm, góp phần quản lý theo dõi bệnh nhân suy tim và bệnh nhân có các vấn đề tim mạch một cách tốt nhất.