Bệnh đột quỵ não hay còn gọi tai biến mạch máu não là bệnh lý cấp tính nguy hiểm, có nguy cơ dẫn đến tử vong cao nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Biết rõ nguyên nhân, biểu hiện của đột quỵ sẽ giúp giảm thiểu tối đa các rủi ro có thể xảy ra tốt nhất. Từ đó bảo vệ sức khỏe, tính mạng cho người bệnh, cùng tìm hiểu đột quỵ não là gì thông qua bài viết dưới đây!
Đột quỵ não là gì?
Đột quỵ não là gì là câu hỏi được rất nhiều bệnh nhân thắc mắc bởi ngày càng có nhiều người mắc căn bệnh này. Đột quỵ não hay còn được gọi là tai biến mạch máu não, là trạng thái một phần não bộ bị tổn thương đột ngột do mạch máu bị tắc (nhồi máu não) hoặc bị phá vỡ (xuất huyết não).
Đột quỵ làm cho một phần của não bị thiếu oxy, tế bào bị chết chỉ sau vài phút nếu không kịp thời cứu chữa. Sau khi xung đột xảy ra, mỗi phút trôi qua sẽ có gần 2 triệu tế bào não bị chết. Chính vì vậy, khi đột quỵ thì thời gian cứu chữa là vàng, chỉ chậm một giây là bệnh nhân đã có nguy cơ tử vong. Do đó người bệnh cần được điều trị càng sớm càng tốt để tránh nguy hiểm đến tính mạng.
Người mắc bệnh đột quỵ có thể bị liệt, hôn mê và thậm chí là tử vong. Tại Việt Nam, đột quỵ không những là nguyên nhân gây tử vong mà còn gây di chứng tàn phế cho người bệnh, đây được xem là gánh nặng về kinh tế cho gia đình và xã hội.
Theo số liệu của Hội Đột Quỵ Thế giới, cứ 6 người sẽ có 1 người mắc căn bệnh này. Tại Việt Nam, mỗi năm có 200.000 người bị đột quỵ, tỷ lệ tử vong do đột quỵ ở nam giới là 18% và ở nữ giới là 23%.
Nguyên nhân dẫn tới đột quỵ não
Sau khi biết được đột quỵ não là gì, chúng ta sẽ cùng đi sâu vào nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này. Có nhiều nguyên nhân gây đột quỵ nhưng đột quỵ thường gặp ở những người bị bệnh tiểu đường (nguy cơ gấp 4 lần so với người bình thường), tăng huyết áp (nguy cơ gấp 3 lần so với người bình thường), bệnh tật tim mạch (gấp 6 lần), rối loạn mỡ máu, những người bị thừa cân, béo phì, ít vận động, hút nhiều thuốc lá,…
Mặc dù đột quỵ thường xảy ra ở những người cao tuổi, nhưng ngày nay có khoảng 25% trường hợp bệnh lại xảy ra ở những người trẻ tuổi. Đột quỵ ở người trẻ đang có hướng gia tăng đáng báo động là tăng gần 50% trong vòng 12 năm qua. Đặc biệt đối với những người sử dụng nhiều bia, rượu, thuốc lá, sử dụng các chất kích thích, người mắc tình trạng béo phì, mỡ máu,..
Cách phòng ngừa đột quỵ não
Tỷ lệ bệnh nhân tái tàn phế trong 5 năm đầu tiên là 25%, nghĩa là 4 bệnh nhân sống sót sau tàn phế sẽ có 1 bệnh nhân tái phát tàn phế Do đó, phải chú ý điều trị tích cực để phòng ngừa. Mặc dù đột quỵ là bệnh hiện nay đang có tỷ lệ tử vong và tàn phế cao nhưng chúng ta có thể phòng ngừa được bằng cách:
- Bỏ qua các yếu tố nguy cơ bằng thói quen sống tích cực: Không sử dụng bia rượu, không hút thuốc lá hoặc sử dụng các chất kích thích. Tránh trạng thái căng dây thần kinh quá mức và kéo dài.
- Kiểm soát tốt các bệnh: Tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, bệnh lý khác về tim mạch,… bằng cách đo huyết áp hằng ngày, kiểm soát tốt đường máu, lượng mỡ trong máu…
- Thay đổi lối sống tích cực: Có chế độ ăn uống thích hợp, tăng cường thể dục, tập vận động cũng như kết hợp chế độ ăn nhiều rau xanh, trái cây. Hạn chế ăn thức ăn chứa nhiều dầu, mỡ và chất béo không tốt.
- Đi khám cần thiết: Khi phát hiện bản thân có những biểu hiện của bệnh đột quỵ thì cần nhanh chóng liên hệ với sự giúp đỡ của những người xung quanh và gọi cấp cứu ngay để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời.
>>> Xem thêm: Nguyên nhân gây đột quỵ và cách phòng ngừa hiệu quả
Những biểu hiện phổ biến của đột quỵ não
Đột quỵ có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau nhưng chúng ta chỉ cần nhớ ít nhất 1 trong 4 nhóm dấu hiệu cơ bản sau:
- Liệt mặt (Face): Miệng bệnh nhân bị méo sang một bên, nếp nhăn bên má mờ.
- Yếu, liệt tay (Arm) hoặc chân: Không thể cầm, nắm, đi lại được.
- Rối loạn ngôn ngữ (Speech): bệnh nhân bị rối loạn lời nói, không nói được hoặc nói không rõ ràng như trước đó.
- Thời điểm phát sinh bệnh (Time): Khi phát hiện những triệu chứng đột quỵ trên, cần gọi cấp cứu ngay, ngoài ra người bệnh cần ghi nhớ thời điểm phát bệnh để thông báo với nhân viên y tế.
Ngoài ra còn có những triệu chứng ở người bị đột quỵ còn có thể kể đến như:
- Hôn mê
- Thị lực giảm, hoa mắt
- Mất thăng bằng, không đứng vững được
- Buồn nôn, khó chịu,…
>>> Tham khảo thêm: 7 dấu hiệu đột quỵ trước 1 tuần bạn cần biết để phòng ngừa
Phương pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm của đột quỵ chính là phát hiện sớm và điều trị kịp thời đúng cách. Hy vọng những thông tin về đột quỵ não là gì bên trên sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức bổ ích. Hãy lắng nghe cơ thể bạn, khi có bất kỳ dấu hiệu bất ổn nào, hãy tìm đến cơ sở y tế gần nhất!